Thông tư 21: 10 ngày thì mặc 10 ngày

Thế nhưng, từ đầu năm 2012 đến nay, lãi suất liên ngânhàng lại thấp hơn cả lãi suất thị trường, hiện chỉ xoay quanh mức 9%. Ngay cả quy mô giao dịch cũng giảm đi gần nửa, trung bình chỉ khoảng 20.000-30.000 tỉ đồng/ngày. Điều đó ít nhiều ảnh hưởng đến tình hình kinh doanh của những ngân hàng đã tích cực hoạt động trên thị trường này.

Hoạt động kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước đối với thị trường liên ngân hàng bị lơi lỏng trong một thời gian dài đã tạođiều kiện cho sự cho vay dễ dãi giữa các ngân hàng. Đây là một phần nguyên nhân dẫn đến những vấn đề lớn mà hệ thống tài chính đang phải đốimặt như nợ xấu tăng cao. Thông tư 21 vừa được Ngân hàng Nhà nước ban hành là nhằm siết lại các quy định và đưa thị trường này trở lại với đúng ý nghĩa hỗ trợ thanh khoản của nó. Nhưng liệu Thông tư 21 có đủ sứclàm được việc này?

Một cái hay trong Thông tư là giờ đây các ngân hàng buộc phải trích lập dự phòng rủi ro đối với tiền gửi tại ngân hàng khác,tương tự như các khoản cho vay. Điều này sẽ buộc họ phải cẩn trọng hơn khi cho vay để hạn chế nợ xấu.

Mặt khác, trước đây, một ngân hàng có thể vay với thờihạn tới 5 năm để bổ sung thêm vốn hoặc gia tăng mức độ sở hữu chéo bằngcách vay mượn dài hạn lẫn nhau. Nhưng với quy định về kỳ hạn giao dịch tối đa 1 năm của Thông tư 21, nhu cầu vay vốn dài hạn trên thị trường đãgiảm mạnh.

Một cái siết khác trong Thông tư 21 là muốn vay, ngân hàng buộc phải trả hết nợ cũ, nếu không sẽ không được giao dịch nữa. Thời gian quá hạn trả nợ cho phép tối đa chỉ 10 ngày.

Thế nhưng, quy định này dường như chưa đủ “độ chặt”, vì vẫn còn cách để các ngân hàng có thể vay mượn được nhiều hơn. Chẳng hạn như ngân hàng sẽ vay vốn từ ngân hàng khác để đáo hạn khoản nợ cũ trước ngày quá hạn thứ 10. Bởi lẽ, các hợp đồng vay do chính ngân hàng lập ra và thỏa thuận với nhau. Và nội dung cụ thể các điều khoản thì cácngân hàng tự chịu trách nhiệm, chứ Ngân hàng Nhà nước không theo dõi. Vì vậy, một ngân hàng cũng có thể có hồ sơ tín dụng xấu như một cá nhân.

Vẫn còn một rủi ro khác, đó là thông qua việc vay vốn lẫn nhau trên thị trường liên ngân hàng, các ngân hàng có thể tài trợ cho công ty sân sau của mình với lãi suất ưu đãi. Chẳng hạn, ngân hàng Aký hợp đồng cho vay với ngân hàng B. Sau đó ngân hàng B lại ưu tiên chovay (bằng nhiều hình thức như mua trái phiếu chẳng hạn) cho công ty C, vốn có quan hệ gần gũi với ngân hàng A. Công ty C lúc này được hưởng lãisuất thấp hơn lãi suất thị trường. Kết quả là dòng vốn sẽ đi lệch so với mục đích tốt đẹp ban đầu.
Theo Nhịp cầu đầu tư