Thử nghiệm đấu thầu vàng miếng ngay tuần này

Phiên thử nghiệm dự kiến được tổ chức với sự tham gia của một số ngân hàng và doanh nghiệp, nhằm thực hành cácbước cơ bản của quá trình đấu thầu như đăng ký thiết lập giao dịch, cử người đại diện, thời gian mời thầu, báo giá và bỏ thầu… Riêng khâu thanhtoán và giao nhận vàng, NHNN sẽ chưa tiến hành thử, bởi còn liên quan tới các văn bản pháp lý đi kèm.

“Phiên thử nghiệm sẽ giúp các bên làm quen và có thể đấu thầu suôn sẻ ngay khi hệ thống văn bản cho phép NHNN mua bán vàng miếng được ban hành và có hiệu lực”, đại diện NHNN cho biết.

Theo lộ trình tham gia và can thiệp thị trường của NHNN, thời gian đầu, NHNN sẽ mua bán vàng miếng thông qua đấuthầu, trước khi tính tới chuyện trực tiếp giao dịch với ngân hàng và doanh nghiệp có nhu cầu. Trước 30/6, thời hạn các ngân hàng phải tất toán dư nợ huy động vàng, NHNN chủ yếu đấu thầu bán để cân đối nguồn cung trên thị trường, qua đó kéo sát giá trong nước về với thế giới.

Theo dự thảo Thông tư công bố hôm 5/2, trong vòng một ngày làm việc các bên phải hoàn tất thanh toán tiền cho NHNN, và tối đa một ngày sau khi nhận đầy đủ tiền, NHNN sẽ giao vàng chocác bên, theo lô nguyên niêm phong.

Các ngân hàng và doanh nghiệp cho rằng thời hạn nhận vàng tối đa tới 2 ngày làm việc sau khi kết thúc đấu thầu như vậy là quá dài, có thể gây rủi ro rất lớn cả về giá và nguồn hàng, đặc biệt khi thị trường biến động mạnh.

Với mong muốn giảm thiểu áp lực tài chính khi dự thầu, các doanh nghiệp đề xuất tỷ lệ đặt cọc không nên quá 5%. “Tỷ lệ ký quỹ phổ biến trên thế giới hiện khoảng 5-7%, nhưng áp dụngcho các giao dịch online tức thì. Đấu thầu mua bán vàng với NHNN, doanhnghiệp phải đặt cọc từ hôm trước, tham gia đấu thầu rồi một hai ngày sau mới có vàng. Khi thị trường biến động bên mua muốn hủy giao dịch cũng không thể vì số tiền cọc không lấy lại được quá lớn”, đại diện một doanh nghiệp nói trong cuộc họp ngày 25/2.

Các bên tham gia buổi họp ngày 25/2 cũngđề xuất NHNN nên đơn giản hóa khâu kiểm định khi mua vàng của doanh nghiệp. Loại vàng duy nhất được sử dụng trong đấu thầu là vàng miếng SJChàm lượng 99,99% loại một lượng. Khi đấu thầu mua vàng, NHNN sẽ tổ chứckiểm định sau, để đảm bảo không lẫn phải vàng giả, kém chất lượng.

Hầu hết các doanh nghiệp và ngân hàng đều đồng thuận cho rằng sử dụng duy nhất loại vàng miếng một lượng của SJC trong đấu thầu lô lớn là sự chuẩn hóa cần thiết, đảm bảo an toàn và giúp rút ngắn thời gian giao dịch cho các bên. Song họ cho rằng sẽ khôngkhả thi nếu NHNN muốn kiểm tra từng miếng vàng, thậm chí cắt vỏ bao để kiểm định chất lượng.

Trao đổi với các doanh nghiệp, Vụ trưởngQuản lý Ngoại hối Nguyễn Quang Huy cho biết thông tư hướng dẫn cũng nhưquy chế đấu thầu đang trong quá trình hoàn thiện, NHNN sẵn sàng lắng nghe ý kiến của các bên và hiệu chỉnh nếu phù hợp.

"Giá vàng biến động liên tục, vì vậy thời gian giao ngay trong ngày là rất quan trọng. Về lý thuyết, có thể giao vàng trong vòng 3 tiếng sau khi NHNN nhận đủ tiền. Quy định 2 ngày trong dự thảo chỉ nhằm dự phòng những trường hợp bất khả kháng. Chúng tôi sẽ cân nhắc kỹ điều này đảm bảo thuận lợi cho doanh nghiệp và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về kiểm đếm, kho quỹ của NHNN", ông nói thêm.

Liên quan tới tỷ lệ đặt cọc, NHNN hiện vẫn để ngỏ, nhiều khả năng sẽ ấn định một mức phù hợp với biến động của giá vàng quốc tế. Tuy nhiên, ngân hàng và doanh nghiệp có thể đề xuất tỷlệ hợp lý với thực tế giao dịch hiện nay.

"Đây là lần đầu tiên NHNN tham gia thị trường, nên không thể ngay lập tức đưa ra các quy định cứng, mà có thể hiệu chỉnh linh hoạt phù hợp với thực tế. Hơn nữa, mục tiêu các bên thamgia đấu thầu rất khác nhau. Doanh nghiệp và ngân hàng tham gia vì mục tiêu lợi nhuận. Trong khi NHNN ưu tiên ổn định thị trường, ngoài ra còn phải tuân thủ các điều kiện nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn tài sản nhà nước. Tất nhiên, phải đưa ra các quy định để làm sao hài hòa các mục tiêu này", ông Huy nói thêm.

Ông cho biết thêm, mục tiêu hàng đầu củaNHNN là sớm hoàn thiện các văn bản để tham gia thị trường sớm nhất, quađó sớm thu hẹp khoảng cách giữa giá trong nước và thế giới.

Theo kế hoạch, chiều 26/2, NHNN sẽ ký hợp đồng gia công với Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC), một bước quan trọng giúp sẵn sàng cung ứng vàng miếng cho các phiên đấu thầu bán ra cũng như can thiệp thị trường sau này. Trước mắt, đây sẽ là đơn vị duy nhất được phép gia công vàng miếng.

NHNN cũng đang tiếp tục cấp phép tạm xuất tái nhập vàng miếng phi SJC cho các đơn vị khác, sau khi đã cho phép Ngân hàng Đông Á xuất thử nghiệm 100kg trước Tết. Dự kiến có khoảng9 tấn cần tạm xuất ra nước ngoài để nhập về vàng nguyên liệu, rút ngắn thời gian dập đúc thành vàng miếng SJC cung ứng cho thị trường.

"Chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới lên đến hàng triệu đồng mỗi lượng như hiện nay rất bất hợp lý với cả người dân muốn mua bán và các doanh nghiệp. NHNN đủ nguồn lực tham gia thị trường, thời gian bắt đầu kéo giá trong nước sát với thế giới chỉ còn tính bằng ngày", ông Huy nói.

Theo Song Linh

VnExpress